จิกสวน ..ช่วยขับเสมหะ แก้ไอ!!
อาการไอ เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ มักมาพร้อมไข้หวัด ระคายคอ อักเสบหรือติดเชื้ออื่นๆ ได้ เมื่อมีอาการไอเกิดขึ้น ก็มักสร้างปัญหาให้รำคาญ เจ็บ ระคายเคือง บางครั้งก็มีเสมหะ หลายๆ คนก็มักจะไปซื้อยาตามร้านขายยามากินรักษาอาการ แต่คุณรู้หรือไม่ว่าสมุนไพรเป็นทางเลือกหนึ่งที่ดีกว่า และรักษาบรรเทาอาการไอ ขับเสมหะได้ ซึ่งวันนี้ Kaijeaw.com จะขอพูดในเรื่องของ “จิก” หนึ่งในสมุนไพรหลายชนิดที่มีสรรพคุณช่วยขับเสมหะ แก้ไอ อย่ารอช้าค่ะ เรามาทำความรู้จักกับสมุนไพรชนิดนี้ให้มากขึ้นกันดีกว่า
[caption id="attachment_90631" align="aligncenter" width="1600"]
http://3.bp.blogspot.com/-ixkkIoJG60w/URkXD6hwXAI/AAAAAAAAgnI/a-s6LWMgmc4/s1600/IMG_7413_resize.JPG[/caption]
“จิก” เป็นชื่อภาษาไทยของกลุ่มไม้ยืนต้นหลายชนิด (มีมากกว่า 10 ชนิด) ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในสกุลเดียวกันคือสกุล (Genus) Barringtonia จิกที่ชาวไทยรู้จักคุ้นเคยมากเป็นพิเศษมี 2-3 ชนิด เช่น จิกนา (Barringtonia acutangula Gaertn.) จิกบ้านหรือจิกสวน (Barringtonia racemosa Roxb.) และจิกน้ำ (Barringtonia edaphoearpa Gagnep.) ซึ่งแต่ละชนิดมีลักษณะคล้ายคลึงกันมาก ซึ่งในบทความนี้จะขอบอกเล่าถึง “จิกสวน” ซึ่งชาวไทยนิยมนำใบอ่อนมากินเป็นผักจิ้มได้
จิกสวน ชื่อสามัญ Powderpuff tree , Bottle Brush Oak จิกสวน ชื่อวิทยาศาสตร์ Barringtonia racemosa (L.) Spreng. จัดอยู่ในวงศ์จิก (LECYTHIDACEAE หรือ BARRINGTONIACEAE) สมุนไพรจิกสวน มีชื่อเรียกตามท้องถิ่นอื่นๆ ว่า จิกบ้าน (กรุงเทพฯ), ปูตะ (มลายู-นราธิวาส) เป็นต้น
[fb1]
[caption id="attachment_90632" align="aligncenter" width="531"]
http://www.plantarium.ru/dat/plants/5/513/407513_293284de.jpg[/caption]
จิกสวน มีลักษณะเป็นไม้ยืนต้น ขนาดกลาง โตเต็มที่สูงไม่เกิน 15 เมตร ทรงพุ่มงดงาม ใบคล้ายชมพู่สาแหรก รูปไข่ มีขนใต้ใบ ขนาดใบกว้าง 10-12 เซนติเมตร ยาว 15-20 เซนติเมตร ปลายใบแหลม เส้นใบเป็นสีชมพู ใบสีเขียวเข้ม เมื่อแก่จัดสีชมพูแดง
[caption id="attachment_90634" align="aligncenter" width="600"]
http://share.psu.ac.th/system/assets/media/files/000/039/523/large_121526.jpg?1366619404[/caption]
ดอกเป็นพวง ช่อยาว กลีบดอกสีขาว เกสรสีแดง เมื่อออกดอกเต็มต้นห้อยย้อยเป็นพวง งดงามมาก ลักษณะช่อดอกคล้ายแปรงล้างขวด จึงมีชื่อในภาษาอังกฤษว่า Bottle Brush Oak ชอบขึ้นในที่ลุ่มหรือชื้นแฉะ เช่น ตามริมฝั่งน้ำหรือคูคลอง ตามร่องสวน เป็นต้น มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทยและเพื่อนบ้านใกล้เคียงตั้งแต่ประเทศอินเดียไปจนถึงเกาะชวาของอินโดนีเซีย และมีเขตการกระจายพันธุ์ตั้งแต่ทางตอนใต้ของแอฟริกาถึงเคนยา อินเดีย ศรีลังกา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทางตอนเหนือของออสเตรเลีย ไปจนถึงหมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก
[caption id="attachment_90636" align="aligncenter" width="640"]
http://www.samunpri.com/wp-content/uploads/2015/10/%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%991.jpg[/caption]
สรรพคุณของจิกสวน
เมล็ด - ช่วยแก้ตาเจ็บ เยื่อตาอักเสบ แก้ไข้ตัวร้อน แก้อาการจุกเสียด แน่น ปวดท้อง ใช้ผสมกับน้ำนม มีสรรพคุณช่วยแก้โรคดีซ่าน และโรคเกี่ยวกับน้ำดี
ต้น - ช่วยแก้อาการปวดศีรษะ แก้เสมหะพิการ รักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน
ใบ - แก้ชัก แก้บิดมูกเลือด ใช้ตำพอก ช่วยแก้ไข้ทรพิษ รสฝาดใช้เป็นยาสมานบาดแผล
ราก - มีฤทธิ์เป็นยาเย็น เป็นยาแก้ไข้มาลาเรีย ใช้เป็นยาระบาย
ผล - นำมาตำเอาแต่น้ำใช้รับประทานช่วยแก้หืด แก้อาการท้องเสีย
ผลและเมล็ด - นำมาตำเอาแต่น้ำใช้รับประทานช่วยแก้อาการไอ แก้อาการเจ็บคอ
ใบและผล - ใช้ต้มดื่ม ช่วยแก้อาการท้องร่วง
เมล็ดหรือเปลือก - ใช้เป็นยาขับพยาธิ
เนื้อไม้ - มีสรรพคุณช่วยขับระดูขาวของสตรี
ใบ - ใช้ตำพอกแก้อาการคัน หรือจะใช้ใบตำรวมกับรากและเปลือกก็ได้
ผล - ใช้ตำพอกแก้ผิวหนังพุพอง และใช้พอกแก้เจ็บคอ
เปลือก - ใช้เป็นยาแก้โรคปวดข้อ
[caption id="attachment_90635" align="aligncenter" width="640"]
http://4.bp.blogspot.com/-AoV0U41nFoE/URm-edj_4zI/AAAAAAAAgwo/YPylHeUEAro/s640/IMG_5844_resize.JPG[/caption]
ประโยชน์
ยอดอ่อน และ ใบอ่อน รสชาติมันปนฝาด ใช้รับประทานเป็นผักสดและผักจิ้มกับอาหารจำพวกลาบ, น้ำตก, น้ำพริก และขนมจีนได้
จิกสวน เป็นต้นไม้ชนิดหนึ่ง ที่มีสรรพคุณที่น่าสนใจมากเลยทีเดียวนะคะ โดยมากไม่นิยมปลูกประจำบ้าน ชาวบ้านจะนิยมตามไปเก็บในป่า แต่ก็สามารถหามาปลูกได้ ดอกจิกสวนก็มีความสวยงาม และใบ ยอดอ่อนก็กินเป็นผักได้ และมีสรรพคุณเป็นยาสมุนไพรอีกด้วย หากใครที่อยากได้ประโยชน์จากจิกสวนล่ะก็ ห้ามพลาดค่ะ
เรียบเรียงเนื้อหาโดย : kaijeaw.com
