ไขข้อสงสัย ทำไมบางคนจึงปวดอึ ทันทีหลังกินอาหาร เหมือนต่อท่อตรง 

         สำหรับอาการปวดท้อง อยากปล่อยหนักนั้นเป็นเรื่องปกติและธรรมชาติของมนุษย์ทุกคน แต่อาการของแต่ละคนนั้นไม่เหมือนกัน บางคนถ่ายยาก แต่หลายคนก็กินปุ๊บ อยากเข้าห้องน้ำปั๊บ ทำไมขับถ่ายเร็วเหมือนต่อท่อตรงแบบนี้ วันนี้เราเลยจะขอพามาไขคำตอบในเรื่องนี้ว่าอาการ ปวดอึ ทันทีหลังกินอาหาร เป็นเรื่องปกติหรือไม่ แล้วมีสาเหตุมาจากอะไรกัน

ปวดอึ หลังกินอาหาร ถือเป็นเรื่องปกติรึเปล่า

       อาการ ปวดอึ หลังกินอาหาร เป็นปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นจากร่างกาย หรือที่เรียกว่า Gastrocolic reflex ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องปกติ ไม่ใช้ความผิดปกติหรือว่าเป็นโรคร้ายแรงอะไร Gastrocolic reflex เป็นการตอบสนองของร่างกาย เมื่อมีอาหารเข้าสู่กระเพาะอาหาร ร่างกายก็จะปล่อยฮอร์โมน โดยจะมีการส่งสัญญาณทางเส้นประสาท ที่ทำให้ลำไส้ใหญ่หดตัว ซึ่งการหดตัวของลำไส้จะทำให้มีการขับของเสียที่เคยรับประทานเข้าไปก่อนหน้านี้ออกมา เพื่อที่ร่างกายจะได้รับประทานอาหารใหม่เข้าไปได้มากขึ้น ซึ่งก็จะผ่านระบบการย่อยอาหาร ส่งผลให้เกิดความอยากขับถ่าย เราจึงเกิดอาหาร ปวดอึ นั่นเอง

       การตอบสนอง Gastrocolic reflex ในแต่ละคนนั้นก็จะแตกต่างกันออกไป บางคนการสะท้อนของ Gastrocolic นั้นไม่รุนแรง ทำให้ไม่มีอาการ แต่สำหรับคนอื่นๆ การสะท้อนกลับของระบบทางเดินอาหารนั้นรุนแรงและมีการกระตุ้นให้ ปวดอึ หลังกินอาหาร มีรุนแรงเป็นพิเศษ ทุกคนสามารถเจอการสะท้อนนี้ได้เหมือนกันแต่มากน้อย เร็วช้าต่างกัน บางคนเกิดเร็ว 15-30 นาที หลังเริ่มกินอาหาร บางคนเป็นชั่วโมง แต่สำหรับบางคนที่มีอาการปวดอึหลังกินข้าวจะเร็วมาก และอาจถ่ายเหลว ร่วมกับปวดบิดท้อง ท้องอืด ร่วมด้วย ภาวะนี้อาจเป็นอาการของโรคลำไส้แปรปรวน (IBS : Irritable ​bowel​ syndrome)​ ได้

สาเหตุของการ gastrocolic reflex

อาการลำไส้แปรปรวน (Irritable bowel syndrome (IBS))

       สำหรับคนที่มีอาการ Gastrocolic reflex อาจมีการทำปฏิกิริยาร่วมกับอาการลำไส้แปรปรวน ก็ได้ ลำไส้แปรปรวนเป็นโรคที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร โดยเฉพาะในส่วนของลำไส้ ซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากอาหารหรือความเครียด ผู้ที่มีอาการลำไส้แปรปรวนอาจมีอาการความแตกต่างกันออกไป แต่ส่วนใหญ่แล้วคนที่มีอาการลำไส้แปรปรวนจะมีอาการต่างๆ เหล่านี้  ท้องอืด มีก๊าซในกระเพาะ มีอาการท้องผูก ท้องเสียหรืออาจจะมีทั้งสองอย่าง ปวดเกร็ง มีอาการปวดท้อง โรคลำไส้แปรปรวนเป็นโรคที่บางคนก็อาจจะเป็นปีๆ บางคนอาจจะเป็นตลอดชีวิต โรคนี้ไม่ใช่สาเหตุของการเป็นมะเร็ง และไม่สามารถพัฒนาเป็นมะเร็งได้ [ads]

โรคลำไส้อักเสบ (Inflammatory bowel disease; IBD)

      หลังจากรับประทานอาหารเสร็จแล้ว หากคุณพบสำไส้มีการเคลื่อนไหวบ่อยๆ นั้นอาจเป็นสาเหตุของการเป็นโรคลำไส้อักเสบ หรือ โรคโครห์น (Crohn’s Disease) ซึ่งเป็นโรคที่มีความผิดปกติเรื้อรังของลำไส้ใหญ่ ที่ทำให้เกิดการระคายเคืองที่ทางเดินอาหารบวม ซึ่งโรคนี้จัดอยู่ในกลุ่มโรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง ซึ่งอาการของโรคอาจแตกต่างและเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

ป้องกันการเกิด Gastrocolic reflex อย่างไรดี

       เนื่องจาก Gastrocolic reflex เป็นปฏิกิริยาปกติของร่างกาย จึงไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษาในทางเทคนิคใดๆ แต่สำหรับผู้ที่มีปฏิกิริยา Gastrocolic reflex ที่รุนแรงและเกิดการกระตุ้นให้ขับถ่ายอย่างรวดเร็วก็มีวิธีการง่ายๆ ที่อาจช่วยลดปฏิกิริยาดังกล่าวได้ ดังนี้

รักษาระบบทางเดินอาหารพื้นฐาน

       หากมีปฏิกิริยาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระเพาะอาหาร ที่มักกระตุ้นให้ขับถ่ายทันทีหลังรับประทานอาหาร ซึ่งบางคนอาจมีอาการที่รุนแรงแตกต่างกันออกไป ควรเข้ารับการรักษาเพื่อวินิจฉัยสุขภาพพื้นฐาน คุณหมออาจมีการรักษาที่ช่วยลดความเข้มข้นของปฏิกิริยาของ Gastrocolic reflex ได้

ปรับเปลี่ยนการรับประทานอาหาร

         อาหารบางชนิดที่เรารับประทานมีแนวโน้ม ในการเกิดปฏิกิริยา Gastrocolic reflex มากกว่าอาหารประเภทอื่นๆ อาหารบางชนิดอาจทำให้เกิดการตอบสนองต่อการ กระตุ้นระบบทางเดินอาหาร เช่น

        – อาหารที่มีไขมัน

       – ผลิตภัณฑ์นม

       – อาหารที่มีเส้นใยสูง

        การจดบันทึกการกิน เป็นอีกหนึ่งวิธีที่สามารถช่วยระบุได้ว่าอาหารชนิดใดที่ตอบสนองต่อการกระตุ้นระบบทางเดินอาหารของเรา ซึ่งควรบันทึกถึงอาหารที่คนกิน รวมถึงการตอบสนองต่อการย่อยอาหารด้วย การบันทึกการกินจะทำให้เราเห็นว่าอาหารใดที่ควรหลีกเลี่ยงเพื่อให้อาการดีขึ้น

จัดการกับความเครียด

       การเกิดปฏิกิริยา Gastrocolic reflex มีสาเหตุมาได้ทั้งจากความเครียดและอาหาร สำหรับบางคน ความเครียด สามารถเพิ่มความเข้มข้นของปฏิกิริยา Gastrocolic reflex ได้ ดังนั้นสำหรับใครที่มีสาเหตุมาจากความเครียดต้องทำกิจกรรมเพื่อช่วยลดความเครียด เช่น การออกกำลังกาย  

        สำหรับคนที่ปวดท้องอยากจะเข้าห้องน้ำทันทีที่กินอาหาร มักจะเกิดขึ้นสำหรับบางคน ถึงแม้จะดูไม่อันตราย แต่ก็ไม่ควรชะล่าใจจริงๆ ใครที่เป็นบ่อยๆควรปรึกษาแพทย์นะคะ 

ขอขอบคุณที่มาจาก : hellokhunmor.com