ว่านหางช้าง..แก้เจ็บคอ ขับเสมหะ ช่วยให้เจริญอาหาร!!

     “ว่านหางช้าง” พืชที่มีความโดดเด่นสวยงาม มีลำต้นที่สูงยาวสีเหลืองเปรียบได้เสมือนทอง จึงนิยมใช้ปลูกเป็นไม้ประดับ และมีเชื่อโบราณว่าจะช่วยเสริมโชคลาภ ความสง่างาม เสริมสง่าราศีให้แก่เจ้าบ้านได้ และชาวจีนใช้เพื่อช่วยปรับฮวงจุ้ยตามหลักความเชื่อ อีกทั้งยังมีความเชื่อว่านหางช้างเป็นว่านมหาคุณ เมื่อนำมาปลูกไว้หน้าบ้านจะช่วยป้องกันสิ่งอัปมงคลเข้าบ้าน ช่วยป้องกันภัยจากอันตรายต่างๆ และว่านหางช้างยังมีสรรพคุณสมุนไพรสำคัญที่สามารถออกฤทธิ์ในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อโรคได้ น่าสนใจมากเลยทีเดียวค่ะ เรามารู้จักกับสรรพคุณของสมุนไพรชนิดนี้ ที่ Kaijeaw.com มีมาบอกกันค่ะ

     ว่านหางช้างมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Belamcanda chinensis (L.) DC. มีชื่อสามัญว่า Black Berry Lily, Leopard Flower จัดอยู่ในวงศ์ IRIDACEAE สมุนไพรว่านหางช้างมีชื่อเรียกตามท้องถิ่นอื่นๆ ว่า ว่านมีดยับ ว่านแม่ยับ (ภาคเหนือ), ตื่นเจะ (ม้ง), ว่านพัดแม่ชีม, เชื่อกัง (จีน) เป็นต้น

     ลักษณะสมุนไพรของว่านหางช้าง เป็นล้มลุกมีอายุหลายปี สูงประมาณ 1-1.5 เมตร มีลำต้นอยู่ใต้ดินและมีรากมาก มีเหง้าเลื้อยไปตามแนวขนานกับพื้นดิน  [ads]

ใบเป็นใบเดี่ยวออกตรงโคนของลำต้น เรียงสลับซ้ายขวาในระนาบเดียวกัน รูปดาบ ปลายใบแหลม โคนใบเป็นกาบ ขอบใบเรียบ เนื้อใบค่อนข้างหนา

ดอกเป็นช่อตามปลายยอด แกนช่อแตกแขนงดอกออกที่ปลายแขนง 6-12 ดอก เมื่อดอกร่วงก้านดอกยังคงอยู่ ส่วนกลีบดอกโคนเชื่อมติดกันเล็กน้อย ปลายแยกเป็นกลีบลักษณะรูปขอบขนาน 6 กลีบ เรียงกันเป็น 2 ชั้น ชั้นละ 3 กลีบ โดยกลีบชั้นในจะมีขนาดเล็กกว่ากลีบชั้นนอกเล็กน้อย เมื่อดอกบานกลีบดอกจะกางออก โคนกลีบมีลักษณะสอบแคบจนเป็นก้าน ด้านนอกมีสีเหลือง ส่วนด้านในและขอบกลีบมีสีส้ม มีจุดประสีแดงเข้มๆ กลีบชั้นนอกจะมีต่อม เป็นร่องยาว 1 ต่อม มีสีแดงเข้ม ผลมีลักษณะเป็นรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ เป็นพูลึก 3 พู เปลือกผลบาง ผลเมื่อแก่จะแตกอ้าออกเป็น 3 เสี่ยง มีเมล็ดอยู่พูละ 3-8 เมล็ด เมล็ดมีลักษณะกลม มีสีดำและผิวเป็นมัน มีขนานเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 5 มิลลิเมตร

สรรพคุณทางยาสมุนไพรของว่านหางช้าง
ราก เหง้าสด  – แก้เจ็บคอ ไอและอาการหอบหืด ใช้เป็นยาแก้ไข้ 
เหง้าแห้ง – ช่วยรักษาฝีที่เต้านมบวมมีหนองในระยะเริ่มแรก
ใบ – เป็นยาระบายอุจจาระและแก้ระดูพิการของสตรีได้ดี
เนื้อในลำต้น 
    – เป็นยาบำรุงธาตุ ช่วยทำให้เจริญอาหาร แก้โรคระดูพิการของสตรี
    – ใช้บำบัดโรคต่อมทอนซิลอักเสบ
    – ใช้เป็นยาถ่าย

วิธีและปริมาณที่ใช้
    – แก้เจ็บคอ ช่วยขับเสมหะ แก้ไข้ รักษาโรคคางทูม ช่วยรักษาอาการท้องมาน นำรากหรือเหง้าสด ประมาณ 5-10 กรัม หรือแห้ง ประมาณ 3-6 กรัม ต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน หรือจะใช้เหง้าสดประมาณ 15 กรัม ผสมกับน้ำส้มสายชู นำมาตำคั้นเอาแต่น้ำชุบสำลีอมแล้วกลืนแต่น้ำช้าๆ ช่วยแก้อาการเจ็บคอ
    – ยาระบายอุจจาระ แก้ระดูพิการของสตรี นำใบประมาณ 3 ใบ ต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
    – บำรุงธาตุ แก้โรคระดูพิการของสตรี บำบัดโรคต่อมทอนซิลอักเสบ ยาถ่าย ช่วยทำให้เจริญอาหาร นำเนื้อในลำต้น ต้มกับน้ำ ดื่มรับประทาน
    – ช่วยรักษาอาการไอ หรืออาการหอบหืด ด้วยการใช้เหง้าแห้งประมาณ 6 กรัม, ขิงแห้ง 3 กรัม, ลูกพรุนจีน 4 ผล, มั่วอึ้งแห้ง 3 กรัม, โส่ยชินแห้ง 2 กรัม, โงวบี่จี้แห้ง 2 กรัม, จี่อ้วงแห้ง 10 กรัม, จี้ปั้วแห่แห้ง 10 กรัม, และค่วงตังฮวยแห้ง 6 กรัม, นำทั้งหมดมาต้มรวมกัน แล้วเอาแต่น้ำที่ได้มากิน
    – ช่วยแก้อาการท้องผูก อาหารไม่ย่อยได้ นำทั้งต้นมาต้มน้ำดื่ม 
    – ช่วยแก้ระดูพิการ ประจำเดือนไม่ปกติของสตรีได้เป็นอย่างดี ด้วยการใช้ใบ 3 ใบ นำมาปรุงเป็นยาต้มรับประทาน 
    – ช่วยรักษาฝีประคำร้อย ด้วยการใช้เหง้าแห้ง แห่โกวเช่าแห้ง เหลี่ยงเคี้ยว อย่างละเท่า ๆ กัน นำมาบดเป็นผง ใช้ผสมทำเป็นยาเม็ดไว้กินหลังอาหารครั้งละ 3 กรัม
    – ช่วยรักษาฝีที่เต้านมบวมมีหนองในระยะเริ่มแรก ด้วยการใช้เหง้าแห้ง 1 เหง้า และรากดอกไม้จีนประมาณ 10 กรัม นำมาบดรวมกันให้เป็นผง แล้วใช้ผสมกับน้ำผึ้งกิน  [yengo]

     ตำรายาจีน ใช้เหง้าเป็นยาแก้ไอ ขับเสมหะ ยาถ่าย แก้ไข้ บำรุงธาตุ ด้วยวิธีเอาไปต้มน้ำดื่มวันละแก้ว หรือเอาเหง้าสดจำนวน 10-15 กรัม ต้มน้ำดื่มเช้าเย็นครั้งละครึ่งแก้วสามารถแก้คนเป็น “คางทูม” ได้ แต่มีการพบว่า มีสารบางชนิดที่เป็นพิษ จึงควรระวังในการใช้กิน และการทดลองกับผู้ป่วยพบว่าน้ำต้มของเหง้าดังกล่าว ใช้ชะล้างแก้อาการผื่นคันได้ผลดี

ประโยชน์ในทางด้านความเชื่อโบราณ
มีความเชื่อกันว่าว่านหางช้างเป็นว่านมหาคุณ ปลูกไว้หน้าบ้านกันภัยอันตรายต่างๆ เพราะสามารถนำว่านนี้มาใช้ประโยชน์ทางไสยคุณได้ เช่น
    ดอก – ใช้แก้ไสยคุณที่เกิดจากการกระทำจากผม
    ใบ – ใช้แก้ไสยคุณที่เกิดจากการกระทำจาก เนื้อ
    ต้น – ใช้แก้ไสยคุณที่เกิดจากการกระทำจาก กระดูก

    ในภาคอีสาน นิยมปลูกเป็นว่านศิริมงคล แม่บ้านกำลังจะคลอดลูก ใช้ว่านหางช้างนี้พัดโบกที่ท้องเพื่อให้คลอดลูกง่ายขึ้น

     หากใครที่กำลังมองหาไม้ดอกไม้ประดับอยู่ล่ะก็ ว่านหางช้างดูจะเหมาะสมมากเลยทีเดียวนะคะ ใช้ประดับตกแต่งเพื่อความสวยงาม จะปลูกลงกระถางหรือปลูกเป็นแนวรั้วหน้าบ้านก็ดี เป็นพืชที่มีคุณค่า เป็นมงคล อยู่คู่ความเชื่อของคนโบราณมาอย่างยาวนาน และมีสรรพคุณทางยาสมุนไพรอีกด้วยค่ะ

เรียบเรียงเนื้อหาโดย : kaijeaw.com