สีเสียด..แก้ท้องร่วง ลำไส้อักเสบ รักษาบาดแผล!!
advertisement
บ้านไหนที่มีญาติผู้ใหญ่อายุเยอะๆ อย่างคุณทวด หรือคุณปู่คุณย่า คุณตาคุณยายแล้วล่ะก็ คงจะพอรู้จักกับ “สีเสียด” กันอยู่บ้างนะคะ สีเสียดที่พูดถึงนั้นคือ วัตถุดิบหนึ่งที่ใช้ในการเคี้ยวหมากของผู้เฒ่าผู้แก่สมัยก่อน ได้มาจาก แก่นไม้ของต้นสีเสียดนั่นเองค่ะ ซึ่งนอกจากนั้นแล้วต้นสีเสียดนี้มีสรรพคุณเป็นยาสมุนไพรด้วยนะคะ เรามารู้จักสรรพคุณของสีเสียดกันค่ะ
ลักษณะของต้นสีเสียด : เป็นไม้ต้นขนาดกลาง สูงได้ถึงประมาณ 15 เมตร เปลือกสีเทาคล้ำ แตกเป็นสะเก็ดบาง เรือนยอดเป็นรูปกรวยต่ำๆ ตามกิ่งก้านมีหนามโค้งเป็นคู่ ใบ ประกอบแบบขนนก 2 ชั้น มีก้านแขนง 10-20 คู่ ใบย่อยเล็กมากเรียงกันแน่นอยู่บนแกนกลาง 30-50 คู่ ดอก เล็ก ออกเป็นช่อแบบหางกระรอก สีเหลือง กลิ่นหอมอ่อนๆ ยาวประมาณ 5-10 เซนติเมตร ผล เป็นฝักแบน บาง แคบ สีน้ำตาล แตกเมื่อแก่
[ads]
ยาสมุนไพรสีเสียด : ได้จากการนำแก่นต้นสีเสียด สับให้เป็นชิ้นๆ แล้วต้มและเคี่ยว หลังจากนั้นระเหยน้ำที่ต้มได้จนเหนียวข้น จะได้ของแข็งเป็นก้อน สีน้ำตาลดำ เป็นมัน แข็ง รูปร่างไม่แน่นอน ผิวนอกหยาบ มีด้านในด้านหนึ่งที่แตกจะมันวาว ไม่มีกลิ่น รสขม ฝาดจัด
สรรพคุณทางยาของสีเสียด :
1. แก้ท้องเสีย นำแก่นตากแห้ง หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ต้มน้ำเคี่ยวให้ข้นระเหยน้ำให้หมด บดเป็นผง เรียกว่า “ผงสีเสียด” ใช้ผงสีเสียด 1/3 – ? ช้อนชา (0.3-1 กรัม) ต้มน้ำดื่ม
2. ยาสีเสียด นำมาบดหรือต้มเอาน้ำดื่มแก้ท้องร่วง บิดมูกเลือดลงแดงแก้อติสาร
3. เปลือกลำต้นใช้น้ำต้มเป็นยาระงับเชื้อ ชะล้างบาดแผล ล้างแผลถูกไฟไหม้ แผลหัวแตก สมานแผล และแก้โรคผิวหนัง
4. ยางจากเปลือกลำต้นเป็นยาห้ามเลือดและรักษาแผลสด ใช้เปลือกต้มน้ำดื่มเป็นยาแก้ท้องเดิน ท้องร่วงและท้องเสีย
5. เมล็ดใช้บดกับน้ำทำเป็นยาพอกแก้โรคหิด
6. ยาสีเสียดไทยเป็นยาฝาดสมาน แก้ท้องร่วง ห้ามเลือดที่ออกจากจมูก แก้บิด ล้างแผลหัวนมแตก ล้างแผลถูกไฟไหม้ ทำให้แผลหายเร็ว
7. มีการใช้สีเสียดไทย ในยารักษาอาการโรคในระบบทางเดินอาหาร ปรากฏตำรับ ”ยาเหลืองปิดสมุทร” มีส่วนประกอบของสีเสียดไทย และสีเสียดเทศ ร่วมกับสมุนไพรอื่นๆในตำรับ มีสรรพคุณบรรเทาอาการท้องเสียชนิดที่ไม่เกิดจากการติดเชื้อ เช่น อุจจาระไม่เป็นมูก หรือมีเลือดปนและท้องเสียชนิดที่ไม่มีไข้
[yengo]
ประโยชน์อื่นๆ ของสีเสียด
– ใช้เนื้อของลำต้นเคี่ยวกับน้ำจนงวดเป็นยางก้อนใช้กินกับหมาก (การกินหมากพลูของผู้แก่ผู้เฒ่าสมัยก่อน)
– ใช้น้ำต้มเป็นพืชสี สำหรับย้อมเสื้อผ้า แห และเชือกเพื่อให้เกิดความคงทนซึ่งจะได้สีน้ำตาลอ่อนหรือแก่โดยให้มีความเข็มข้นมากหรือน้อยตามต้องการ
– ใช้ลำต้นทำเสาบ้าน และกิ่งก้านสาขาทำฟืนเป็นเชื้อเพลิง สำหรับหุงหาอาหารหรือให้ความอบอุ่นในฤดูหนาว
– เยื่อไม้ที่เหลือจากการสกัดเอายางออกใช้ทำแผ่นไม้อัด
– ใบ ใช้เป็นอาหารสัตว์ ประเภท วัว ควาย แบะทั้งต้นใช้เลี้ยงครั่ง
สมุนไพรสีเสียดมีสรรพคุณทางยา และประโยชน์การใช้งานมากมายเช่นนี้นี่เองนะคะ แม้ว่าปัจจุบันในบ้านเรา การเคี้ยวหมากจะไม่เป็นที่นิยมแล้ว ทำให้หลายๆ คนไม่รู้จักหรือไม่เคยเห็นพืชสมุนไพรชนิดนี้เลย เพื่อความรู้เพิ่มเติมคุณอาจจะลองถามญาติผู้ใหญ่ หรือผู้เฒ่าผู้แก่ในหมู่บ้านกันดูก็ได้ค่ะ แล้วอย่าลืมกลับมาบอกเล่าให้เราฟังกันด้วยนะคะ
เรียบเรียงเนื้อหาโดย : ไข่เจียว.com