เอ พศิน เตือนทุกคน ใส่หน้ากากนานๆอันตราย ด้าน อ.เจษฎ์ เฉลยความจริง

      จากสถานการณ์การระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ทำให้ทุกคนต้องหาวิธีการป้องกันตัวเอง นั่นก็คือการสวมใส่หน้ากากอนามัย เพื่อป้องกันการติดเชื้อโควิด โดยล่าสุด เอ พศิน นักแสดงหนุ่ม ได้ออกมาโพสต์เตือนทุกคนว่าใส่หน้ากากนานๆ ระวังจะมีอาการภาวะเลือดเป็นกรด โดยจากโพสต์นั้นได้ระบุว่า 

      "ใส่ #หน้ากาก นานๆ ระวัง อาการ #ภาวะเลือดเป็นกรด นะครับ เนื่องจาก รับคาร์บอนใดออกไซด์เข้าปะปน ทำให้ได้รับออกซิเจนน้อยเกินไป อาการที่จะเกิดขึ้น 1.เมื่อยเนื้อเมื่อยตัว 2.ปวดหัว 3.ครั่นเนื้อครั่นตัวเหมือนจะเป็นไข้ 4.อาจทำให้สบสนมึนงงได้ หากใส่เป็นประจำ โดยไม่ได้พัก อาจทำให้เสียชีวิตได้ #ข้อแนะนำ คือ หากเป็น #n95 ให้ใส่ไม่เกิน 1 ชม พัก 30 นาที หากเป็น #หน้ากากปกติ ให้ใส่ 2 ชม พัก 30 นาที หากใช้ #หน้ากากผ้า ให้ใส่ 4 ชม  พัก 30 นาที"

     จากเรื่องดังกล่าว รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ข้อความผ่านแฟนเพจเฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ โดยระบุว่า 

     "การใส่หน้ากากอนามัยนานๆ ไม่น่าจะทำให้เกิดภาวะเลือดเป็นกรดครับ" มีการส่งต่อข้อความกัน ทำนองว่า "ใส่หน้ากากนานๆ ระวังเกิดอาการภาวะเลือดเป็นกรด เนื่องจากได้รับคาร์บอนไดออกไซด์เข้าไปปะปน ทำให้ได้รับออกซิเจนน้อยเกินไป ใส่เป็นประจำ โดยไม่พัก อาจทำให้เสียชีวิตได้" !?

เรื่องนี้ มีทั้งส่วนจริงและส่วนไม่จริงปนกันครับ คือการใส่หน้ากากอนามัยเป็นเวลานานๆ อาจก่อให้เกิดปัญหาต่อสุขภาพได้ ! แต่ไม่น่าจะใช่เรื่อง "ภาวะเลือดเป็นกรด"

      เลือดเป็นกรด (Acidosis) คือ ภาวะความผิดปกติของเลือดในร่างกาย ที่มีค่าพีเอช (pH) ต่ำกว่าปรกติ ที่ควรอยู่ในช่วง 7.35-7.45 ซึ่งถ้าภาวะกรดนี้เกิดจากระบบหายใจ ก็จะเกิดขึ้นเมื่อปอดไม่สามารถขจัดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกทางการหายใจได้เพียงพอ จึงเกิดการสะสมของก๊าซภายในร่างกายเป็นจำนวนมาก จนทำให้เลือดมีความเป็นกรดมากกว่าปกติ [ads]

     ภาวะเลือดเป็นกรดจากระบบหายใจ เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น โรคทางเดินหายอุดกั้นใจเรื้อรัง , การบาดเจ็บบริเวณหน้าอก , ภาวะหรือโรคอ้วนซึ่งอาจทำให้หายใจลำบาก , การใช้ยาที่มีฤทธิ์กดประสาทอย่างไม่เหมาะสมทำให้การหายใจลดลง , การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินปริมาณที่พอดี , ปัญหาเกี่ยวกับระบบประสาท , โครงสร้างของหน้าอกผิดรูปร่าง เช่น หลังค่อม , กล้ามเนื้อหน้าอกที่เกี่ยวข้องกับการหายใจไม่แข็งแรง

     จะเห็นได้ว่า การใส่หน้ากากอนามัยนั้น โดยรวมแล้ว ไม่ได้เกิดผลเสียจากการขจัดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกจากร่างกาย แต่อาจเกิดอาการ "ขาดออกซิเจน" มากกว่า ในกรณีของหน้ากาก n95 หน้ากากอนามัยแบบ N95 ถูกออกแบบมาให้บุคลากรทางการแพทย์ใช้ในห้องปฏิบัติการเชื้อโรค โดยจะแนบสนิทกับใบหน้า ไม่มีลมรั่วเข้าด้านข้างเลย และจะต้องออกแรงหายใจเข้ามากขึ้น ทำให้เมื่อใส่เป็นเวลานานๆ อาจทำให้ผู้สวมใส่ขาดอ๊อกซิเจน จนถึงขั้นหมดสติได้ …. จึงไม่ควรใส่ต่อเนื่องนานเกิน 1 ชั่วโมง (ปกติผมใส่แค่ครึ่งชั่วโมง ก็มึนหัวแล้ว)

       ในขณะที่หน้ากากอนามัยธรรมดา ทั้งแบบหน้ากากทางการแพทย์และหน้ากากผ้า จะมีช่องให้ลมเข้าออกทางด้านข้างของใบหน้าได้ ผู้สามใส่จึงไม่ได้รับผลกระทบจากปัญหาออกซิเจน เหมือนหน้ากากแบบ n95แต่กระนั้น ถ้าใส่เป็นเวลานานหลายชั่วโมง ก็อาจจะเกิดกลิ่นอับและคราบเหงื่อไคลขึ้นได้ โดยเฉพาะตามรอยขอบหน้ากากหรือสายคล้องหู และอาจทำให้เกิดอาการแพ้หรือคันขึ้นได้ ยิ่งถ้าเกิดมีการไอจามในขณะสวมใส่ ก็จะมีการสะสมเชื้อเพิ่มขึ้นในหน้ากาก จึงควรเปลี่ยนทิ้งเมื่อใช้ติดต่อกันนานหลายชั่วโมงแล้วเริ่มเก่าแล้ว (หรือนำไปซัก ในกรณีของหน้ากากผ้า) 

      โดย สรุปว่า หน้ากาก n95 ไม่ควรใช้ต่อเนื่องเกิน 1 ชั่วโมงจริง ไม่เช่นนั้นจะเกิดอาการขาดออกซิเจน … ส่วนหน้ากากอนามัยแบบธรรมดา สามารถใช้ต่อเนื่องได้หลายชั่วโมง เพียงแต่ต้องรักษาความสะอาดและใช้ให้เหมาะสม 

ขอขอบคุณที่มาจาก : อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์