พญาสัตบรรณ ไม้มงคล มากคุณค่า!!

       “พญาสัตบรรณ” หรือต้นตีนเป็ด ไม้ยืนต้นที่สามารถพบได้ทุกภาคในประเทศไทย และยังเป็นพันธุ์ไม้พระราชทาน เป็นไม้มงคลและเป็นต้นไม้ประจำจังหวัดสมุทรสาคร ตามความเชื่อโบราณเชื่อว่า หากบ้านใดปลูกไว้จะทำให้ผู้อยู่อาศัยมีเกียรติ เป็นที่เคารพนับถือ และได้รับการยกย่องจากคนทั่วไป พญาสัตบรรณนั้นยังถือว่าเป็นสมุนไพรชนิดหนึ่ง ที่มีประโยชน์ สรรพคุณทางยาเป็นที่น่าสนใจอีกด้วย อย่างไรบ้างนั้น ไปดูกันค่ะ

       ต้นพญาสัตบรรณ จัดเป็นพรรณไม้ยืนต้นสูงขนาดใหญ่ ลำต้นตรง แตกกิ่งก้านสาขาเป็นชั้นๆ (เหมือนฉัตร) มีความสูงประมาณ 12-20 เมตร เปลือกต้นหนาเปราะ ผิวต้นมีสะเก็ดเล็กๆ สีขาวปนน้ำตาล เมื่อกรีดจะมียางสีขาว ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดและการปักชำ ลักษณะใบ ออกเป็นกลุ่มที่บริเวณปลายกิ่ง โดยหนึ่งช่อจะมีใบประมาณ 5-7 ใบ มีสีเขียวเข้ม ใบยาวรี ปลายใบมนโคนแหลม ขนาดของใบยาวประมาณ 10-12 เซนติเมตร ก้านใบสั้น เมื่อเด็ดออกจะมีน้ำยาวสีขาว ออกดอกเป็นช่อคล้ายดอกเข็ม ออกดอกที่ปลายกิ่งหรือส่วนยอดของลำต้น หนึ่งช่อจะมีกลุ่มดอกประมาณ 7 กลุ่ม ดอกมีขาวอมเหลืองหรือเขียว มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ผลออกเป็นฝัก ฝักยาว เป็นฝักคู่หรือฝักเดี่ยว ลักษณะเป็นเส้นๆ กลมเรียว มีความยาวประมาณ 20-30 เซนติเมตร เมื่อแก่จะแตกเป็น 2 ซีก มีขุยสีขาวสามารถปลิวไปตามลมได้ ส่วนในฝักจะมีเมล็ดเล็กๆ จำนวนมากลักษณะเป็นรูปขนานแบนๆ ติดอยู่กับขุย[ads]

       สรรพคุณของพญาสัตบรรณ
       เปลือก นำมาต้มดื่ม
       – เป็นยาขมเจริญอาหาร 
       – แก้ไอ ลดไข้ ลดอาการหวัด
       – แก้ท้องเสีย
       – แก้บิด
       – รักษาเบาหวาน
       – รักษาโรคบิด
       – รักษาหลอดลมอักเสบ
       – รักษาโรคลักปิดลักเปิด
       – ขับระดู
       – ขับพยาธิ
       – ขับน้ำเหลืองเสีย
       – ขับน้ำนม
       เปลือก บดทา ใช้อาบ
       – ใช้ทารักษาแผล แผลติดเชื้อ เป็นหนอง
       – นำมาอาบช่วยป้องกันโรคเชื้อราทางผิวหนัง

       ใบ ใช้ต้มน้ำดื่ม
       – ช่วยขับพิษต่างๆ
       – รักษาโรคลักปิดลักเปิด
       – แก้ไอ ลดไข้หวัด
       ยาง
       – ใช้ทารักษาแผล แผลเน่าเปื่อย
       – ผสมยาสีฟัน ลดอาการปวดฟัน
       – ผสมกับน้ำมันแก้ปวดหู
       – ใช้เป็นยาบำรุงกระเพาะ และยาบำรุงหลังเจ็บไข้[ads]
       ประโยชน์ของพญาสัตบรรณ
       – พญาสัตบรรณเป็นพืชที่มีฤทธิ์ทางอัลลีโลพาธี (Allelopathy) สารสกัดจากใบพญาสัตบรรณสามารถช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของต้นคะน้า ส่วนสารสกัดจากเปลือกของลำต้นก็จะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของข้าวโพด ข้าว ถั่วเขียวผิวดำ ถั่วเขียวผิวมัน และคะน้าได้

       – เนื้อไม้สามารถนำไปทำทุ่นของแหและอวนได้ (ในบอร์เนียว)
       – เนื้อไม้หยาบ อ่อน แต่เหนียว สามารถใช้ทำหีบใส่ของ หีบศพ ทำโต๊ะ เก้าอี้ ฝักมีดของเล่นสำหรับเด็ก รองเท้าไม้ หรือไม้จิ้มฟันได้
       – เนื้อไม้ ใช้ทำฟืน หรือนำใช้ทำโครงสร้างส่วนต่างๆ ของบ้าน เช่น เสาบ้าน เป็นต้น
       – สารสกัดจากน้ำมันหอมระเหยของดอกพญาสัตบรรณสามารถใช้ไล่ยุงได้
       ต้นพญาสัตบรรณนอกจากจะปลูกไว้เพื่อให้ร่มเงาแล้ว ยังเป็นไม้มงคลนามที่นิยมปลูกไว้ในบริเวณบ้านเพื่อความเป็นสิริมงคลอีกด้วย

        ต้นพญาสัตบรรณจัดเป็นไม้มงคลนาม ปลูกเพื่อความเป็นสิริมงคลของผู้อยู่อาศัย ปลูกไว้เพื่อให้ร่มเงาได้ดี อีกทั้งยังมีสรรพคุณเป็นสมุนไพรที่มีคุณค่าอีกด้วย
เรียบเรียงเนื้อหาโดย : Kaijeaw.com