เผยเคล็ดลับน่ารู้เรื่องเขียง เลือกอย่างไรให้เหมาะกับงานครัว

โพสเมื่อ 02/09/2022 09:46 น.

เขียง เป็นอุปกรณ์คู่ครัวไทยที่มีมาอย่างยาวนาน นับเป็นภูมิปัญญาไทยที่นำไม้มาสรรสร้างเป็นของใช้ในครัวเรือน โดยทั่วไปแล้ว เขียงทำจากไม้มะขาม วันนี้เราเลยมีเกร็ดความรู้ดีๆ เกี่ยวกับเขียงไม้มาฝาก

ล่าสุด ทางด้านผู้ใช้ เฟสบุ๊ก Anik Raviyan ได้โพสต์เกี่ยวกับเขียงไม้แต่ละชนิด ซึ่งมีความแตกต่างกัน โดยระบุว่า…

วันก่อนมีคนโพสท์ถามเรื่องเขียง วันนี้เลยอยากเขียนให้ความรู้เรื่องเขียง ตามประสบการณ์และความรู้ของผมนะครับ รูปแบบของเขียงจะมีอยู่สองชนิดหลักๆ คือ เขียงแบบ edge grain และเขียงแบบ end grain เขียงแบบ edge grain นั้นคือ การเอาไม้มาทำเขียงตามแนวยาวของลายไม้ เขียงชนิดนี้ จะมีข้อดีคือ จะมีราคาทีถูกกว่าเขียงแบบ end grain น้ำหนักจะเบากว่าเนื่องจากเขียงไม่จำเป็นต้องหนา ส่วนข้อเสียนั้นคือ เขียงจะเป็นรอยจากการใช้งานได้ง่ายกว่า นอกจากนี้มีดจะเสียคม เร็วกว่าเขียงแบบ end grain

ส่วนเขียงแบบ end grain จะใช้ด้านหัวของไม้มาทำเขียง ให้เข้าใจง่ายๆ คือเอาไม้มาตัดขวาง แล้วด้านตั้งมาทำเขียงแทนด้านนอน เขียงแบบ end grain นั้นจะมีราคาแพงกว่าแบบ edge grain เนื่องจากวิธีการผลิต และ ความหนาของเขียง จึงใช้ไม้ในปริมาณมากกว่า ที่เขียง end grain มีความจำเป็นต้องหนา เนื่องจากกว่าหากเขียงบาง ไม้อาจจะแตก ได้โดยทั่วไปเขียงแบบ end grain นั้นจะต้องมีความหน้า 3.5 cm. ขึ้นไป และควรเป็นไม้เนื้อแข็ง ซึ่งแน่นอนว่า ไม้เนื้อแข็งย่อมแพงกว่าไม้เนื้ออ่อน ข้อดีของเขียงชนิดนี้ คือ เวลาใช้งานเขียงจะเป็นรอยน้อยกว่า มีดจะหมดคมช้ากว่า เพราะหั่นลงไปในร่องของเสี้ยนไม้ แต่ก็มีข้อด้อยตามมา คือ หนัก และราคาสูง

ชนิดของไม้ที่นิยมเอามาทำเขียงนั้น มีทั้งไม้เนื้ออ่อนและไม้เนื้อแข็ง ข้อดีของไม้เนื้ออ่อนคือ ราคาถูก น้ำหนักเบา แต่ด้วยความที่ว่าไม้เนื้ออ่อนนั้น เนื้อไม้ไม่แน่น ดังนั้น เวลาใช้งาน เศษอาหารหรือของเหลวจากวัตถุดิบ จะแทรกเข้าไปอยู่ในเนื้อไม้ ทำให้เป็นที่สะสมของแบคทีเรียได้ รวมถึงรอยที่เกิดจากการหั่นบนเนื้อไม้มักจะลึกเป็นที่สะสมของแบคทีเรียได้เช่นกัน รวมถึงการเกิดเชื้อราก็จะเกิดได้ง่ายกว่า เพราะความชื้นจากการล้างจะแทรกเข้าไปในเนื้อไม้ได้ง่ายกว่า ส่วนไม้เนื้อแข็งนั้นก็ตรงข้ามจากที่กล่าวมาข้างบน คือ น้ำหนักมากกว่า เนื้อไม้แน่น เป็นที่สะสมของแบคทีเรียได้ยากกว่า อายุการใช้งานนานกว่า

ก่อนที่ผมจะพูดถึงไม้ที่นิยมทำเขียงแต่ละชนิดนั้น อยากให้รู้จักกับหน่วยวัดความแข็งของไม้ที่เรียกว่า Janka scale ซึ่งมีหน่ยวเป็น lbf (pound force) ตัวเลขยิ่งเยอะยิ่งแข็งมาก ไม้ที่นิยมทำเขียงชนิดแรกคือ ไม้ Maple มีหน่วยความแข็งประมาณ 1450 lbf ไม้ชนิดนี้เป็นไม้เนื้อแข็งแต่ก็ไม่แข็งมากจนทำให้มีดทื่อ เนื้อไม้ละเอียด ป้องกันการสะสมของแบคทีเรีย ความชื้น และคราบต่างๆ ได้ดี แต่เนื่องจากมันเป็นไม้เนื้อขาว ก็อาจจะเห็นคราบบนเนื้อไม้ได้ง่าย และด้วยความที่มันเป็นไม้ที่สูญเสียความชื้นในเนื้อไม้ได้ง่าย มันจึงหดตัวได้ง่าย จึงควรดูแลด้วยการลงน้ำมันบ่อยกว่าปกติ

ไม้ชนิดที่สองคือไม้ Beech หน่วยความแข็งประมาณ 1300 lbf เนื้อไม้ออกสีน้ำตาลอ่อน ถึงสีชมพูอ่อน เนื้อไม้ละเอียดเหมือน Maple ดังนั้นการสะสมของเชื้อแบคทีเรียจึงน้อย แต่ Beech ก็เป็นไม้ที่สูญเสียความชื้นได้ง่ายเช่นกัน จึงต้องหมั่นดูแลลงน้ำมั้น Beech จะมีราคาถูกกว่า Maple ไม้ Walnut เป็นไม้อีกชนิด ที่นิยมทำเขียงเนื่องจากสีน้ำตาลเข้มของมัน Walnut จะมีความแข็งอยู่ที่ 1010 lbf เนื้อไม้จะไม่ละเอียดเท่า Maple และ Beech แต่การหดตัวของมันจะต่ำกว่า แต่ด้วยความที่ว่ามันเป็นไม้สีเข้ม ทำให้รอยและคราบต่างๆ ในเนื้อไม้่แทบจะมองไม่เห็น แต่ราคาของ Walnut นั้นจะค่อนข้างสูง

ไม้สัก ไม้สักนั้น มีค่าความแข็ง 1070 lbf เมื่อเปรียบเทียบกับสามชนิด ที่กล่าวมาข้างบนนั้น สักจะมีเนื้อไม้ที่ละเอียดน้อยกว่า ทำให้มันเป็นที่สะสมของสิ่งสกปรก และ แบคทีเรียได้ง่ายกว่า แต่สักมีการหดตัวน้อยกว่าทำให้การดูรักษาง่ายกว่า แต่เนื้อไม้สักนั้นมีแร่ Silica ในเนื้อไม้ค่อนข้างสูง ซึ่งมันจะทำให้มีดหมดคมเร็วกว่าไม้ชนิดอื่น ไม้ Oak เป็นไม้ที่มีสีน้ำตาลอ่อน ค่าความแข็งประมาณ 1380 lbf เป็นไม้เนื้อแข้งลายไม้ชัดเจน ซึ่งโดยมาผมจะเห็นเขียงไม้ Oak เป็นแบบ end grain ซะส่วนใหญ่เพร่าะ เนื้อไม้ไม่ละเอียด ถ้าทำแบบ edge grain เนื้อไม้จะสะสมแบคทีเรียได้ง่าย

ไม้ Ash เป็นไม้เนื้อค่อนข้างขาวเนื้อไม้คล้ายกับ Oak ค่าความแข็งประมาณ 1320 lbf ก็เหมือนกับ Oak แหละครับ ไม่อยากเขียนซ้ำไม้มะขาม Tamarind เป็นไม้เนิ้อแข็ง กว่าไม้ที่กล่าวมาทั้งหมด มีค่าความแข็งถึง 2690 lbf เนื้อไม้ออกสีขาวถึงน้ำตาล สีไม้ไม่ค่อยเสมอกัน ความละเอียดเนื้อไม้กลางๆ ไม้มะขามโดยมากที่เห็นมันจะเป็นแบบ end grain โดยตัดขวางทั้งต้นเลย ไม้มะขามเหมาะจะเป็นเขียงสับ มากกว่าเขียงหั่นเนื่องจากความแข็งของมัน ไม้จามจุรีย์ Samanea saman ถือว่าเป็นไม้เนื้ออ่อน มีค่าความแข็งต่ำกว่า 1000 lbf อยู่ที่ 900 lbf (ไม้เนื้อแข็งต้องมีค่าเกินพัน) เนื้อไม้มีสีเหลืองถึงน้ำตาล ความละเอียดของไม้ปานกลาง เป็นไม้ราคาไม่แพง เขียงเป็นรอยได้ง่าย เวลาใช้งาน ต้องดุแลรักษาและทำความสะอาดให้ดี เพราะอาจเป็นที่สะสมของแบคทีเรียได้ง่าย และด้วยความที่เป็นไม้สีเข้มนิดนึง อาจทำให้มองเห็นคราบยากหน่อย

ไม้ยางพารา Parawood ไม้ยางพารา มีค่าความแข็งประมาณ 960 lbs เนื้อไม้หยาบ เป็นไม้เนื้อขาว โดยมากที่เห็นจะเป็นเขียงที่ทำจากไม้ยางพาราประสาน ขอดีคือ มีราคาถูกมาก แต่ด้วยความที่เนือหยาบ จึงเป็นที่สะสมของแบคทีเรีย และเกิดเชื้อราได้ง่าย เขียงไม้ยางพารา ถ้าเห็นว่าเริ่มมีคราบหรือราก็ควรเปลี่ยนใหม่ เพราะเขียงราคาถูก ไม้ไผ่ Bamboo มีค่าความแข็งอยู่ที่ 1410 lbf เนื้อไม้ป้องกันน้ำได้ดี น้ำหนักเบา ดูแลง่าย ไม่ค่อยเป็นเชื้อรา โดยมากจะเห็นเขียงแบบ edge grain แต่ถ้าเป็นเขียงแบบ end grain จะมีราคาสูงมาก เนื่องจากขึ้นตอนการผลิตจะยากกว่าไม้ชนิดอื่น

การดูแลเขียงนั้น เมื่อใช้งานเสร็จควรล้างเขียงให้สะอาด ตากลมให้แห้ง ไม่ควรตากแดด เพราะจะทำให้เขียงแห้งเกินไป และไม้อาจจะบิดงอได้ ควรชโลมด้วย White Mineral oil (food grade) บ้าง ขึ้นอยู่กับความบ่อยในการใช้งาน อย่างน้อยก็เดือนละครั้ง สำหรับคนที่ซื้อเขียงราคาแพงมา แล้วเขียงมีรอย ก็สามารถเอากระดาษทรายขัดลบรอยแล้วก็ลงน้ำมัน แค่นี้ก็กลับมาใหม่แล้วไหนๆ ก็เขียนมาขนาดนี้ก็ขออวดงานที่เคยทำให้เพื่อนหน่อยละกันนะครับ

ซึ่งจากในโพสต์ดังกล่าวก็ได้มีหลายท่านเข้ามาแสดงความคิดเห็นกันอย่างมากมาย “ได้ความรู้เยอะมากเลยค่า ขอบคุณมากนะคะ ที่มาแบ่งปันและแชร์ความรู้ ค่า”

“ของดีคุณภาพดี มาอีกแล้ว เขียงก็รายละเอียดเยอะเหมือนกันนะเนี่ย ขอแชร์ไปป้ายยาให้เพื่อนๆหน่อยนะคะ”

“ของคนนี้ ฝีมือล้วนๆ custom made งานดีๆ แนะนำครับ”

จะเห็นได้ว่า เขียงไม้จะมีมากมายหลายชนิดมาก และมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันออกไป สำหรับแม่บ้านคนใดที่กำลังมองหาเขียงไม้ดีๆ ลองนำความรู้นี้ไปใช้ดูนะคะ

เรียบเรียงโดย : kaijeaw.com ขอขอบคุณข้อมูลจาก Anik Raviyan

เผยเคล็ดลับน่ารู้เรื่องเขียง เลือกอย่างไรให้เหมาะกับงานครัว

เรื่องที่คุณอาจสนใจ :

ข่าวสารล่าสุด