เปิดความหมาย ธงกฐินทั้ง 4 ปริศนาธรรมของคนโบราณ

       เชื่อว่าหลายๆท่านคงจะเคยทำบุญทอดกฐิน และเคยสังเกตเห็นธงกฐินที่เป็นรูป 4 ได้แก่ จระเข้ ตะขาบ นางมัจฉา และเต่า ซึ่งธงกฐินที่ทุกคนเห็นนั้น นอกจากจะเพื่อแสดงให้รับรู้ว่าวัดนี้ได้รับผ้ากฐินแล้ว ยังมีปริศนาธรรมซ่อนอยู่ในรูปต่างๆ ด้วย แต่จะมีความหมายใดบ้างไปดูกัน 

       ธงกฐินทั้ง 4 คือ  จระเข้  นางมัจฉา  ตะขาบ  และเต่า เป็นปริศนาธรรมของคนโบราณ 

      จระเข้ หมายถึง  ความโลภ  ( ปากใหญ่ กินไม่อิ่ม ) ตะขาบ หมายถึง  ความโกรธ  ( พิษที่เผ็ดร้อนเหมือนความโกรธที่แผดเผาจิต ) นางมัจฉา หมายถึง  ความหลง  ( เสน่ห์แห่งความงามที่ชวนหลงใหล ) เต่า หมายถึง  สติ  ( การระวังรักษาอายตนะทั้ง 6 ดุจเต่าที่หดอวัยวะซ่อนในกระดอง )

     " ธงจระเข้ "  ใช้ประดับในการแห่  ( มีตำนานว่าเศรษฐีเกิดเป็นจระเข้ว่ายน้ำตามขบวนกฐินจนขาดใจตาย ) " ธงนางมัจฉา "  ใช้ประดับงานพิธีถวายผ้ากฐิน  ( เป็นตัวแทนหญิงสาว ตามความเชื่อว่าอานิสงส์จากการถวายผ้าแก่ภิกษุสงฆ์จะมีรูปงาม ) " ธงตะขาบ "  ใช้ประดับเพื่อแจ้งว่า วัดนี้มีคนมาจองกฐินแล้ว  ( ให้ผู้จะมาปวารณาทอดกฐินผ่านไปวัดอื่นเลย ไม่ต้องเสียเวลามาถาม ) " ธงเต่า "  ใช้ประดับเพื่อแจ้งว่า วัดนี้ทอดกฐินเรียบร้อยแล้ว  ( จะปลดลงในวันเพ็ญเดือน 12 )

     ในปัจจุบันจะเห็นเพียงธงจระเข้ และนางมัจฉา ที่จะปรากฏในงานกฐิน ส่วนธงตะขาบ และเต่าพบเห็นได้น้อย จะมีเป็นบางวัดที่ยังคงรักษาธรรมเนียมเก่าอยู่

      คราวนี้ก็คงจะคลายข้อสงสัยกันแล้วว่า ธงกฐิน แต่ละแบบนั้นมีความหมายว่าอย่างไร เพราะจริงๆ แล้วทุกอย่างแฝงไปด้วยปริศนาธรรมต่างๆ เอาไว้เพื่อสอนใจให้กับผู้ที่ไปทำบุญ

ขอขอบคุณที่มาจาก : เจาะเวลาหาอดีต