เทพทาโร..ยาบำรุงธาตุ ขับเสมหะ!!

     “ไม้เทพทาโร” ลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางชนิดหนึ่ง ไม่ผลัดใบ เรือนยอดเป็นพุ่มกลับทึบ สีเขียวเข้ม ลำต้นเรียบไม่มีพูพอน เปลือกต้นสีเทาอมเขียวหรืออมน้ำตาล ค่อนข้างเรียบ แตกเป็นร่องยาวตามลำต้น ลักษณะพิเศษคือเมื่อถากเปลือกออกจะมีกลิ่นหอม และมีความสำคัญเป็นไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัดพังงา ในอดีตชาวบ้านจะใช้ภูมิปัญญานำเนื้อไม้ ใบ ผล รวมทั้งรากที่มีกลิ่นมาทำเครื่องหอมประทินผิว เครื่องประดับตกแต่ง เครื่องเรือน ฯลฯ ปัจจุบันเป็นที่รู้จักคุ้นเคยกันดีกันคือ งานแกะสลักสินค้า OTOP ประจำจังหวัดตรัง ส่วนของยอดอ่อนและดอกของรับประทานได้ โดยใช้เป็นผักจิ้มน้ำพริก ในส่วนของสรรพคุณทางยาสมุนไพรนั้น ตาม Kaijeaw.com มารู้จักพร้อมกันเลยค่ะ

     เทพทาโรมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Cinnamomum porrectum (Roxb.) Kosterm. จัดอยู่ในวงศ์ Lauraceae มีชื่อเรียกอื่นๆ ตามท้องถิ่นว่า จวง จวงหอม (ภาคใต้) จะไคต้น จะไคหอม (ภาคเหนือ) พลูต้นขาว (เชียงใหม่) มือแดกะมางิง (มลายู-ปัตตานี) การบูร (หนองคาย) เป็นต้น

     ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของสมุนไพรเทพทาโร เป็นไม้ต้น สูง 10 – 30 เมตร เป็นไม้ผลัดใบระยะสั้น เรือนยอดเป็นพุ่ม ทึบ ลำต้นตรงยาว กิ่งอ่อนเรียว เกลี้ยงสีเขียว หรือด้านบนกิ่งอ่อนสีน้ำตาลแดง ด้านล่างกิ่งอ่อนสีเขียว กิ่งอ่อนเกลี้ยงและมักจะมีคราบขาว เปลือกสีเทาอมเขียวหรือสีน้ำตาลคล้ำ แตกเป็นร่องยาวตามลำต้น เปลือกชั้นในสีน้ำตาลอมแดง มีกลิ่นหอมของเครื่องแกง ที่รากมีกลิ่นหอมรุนแรงกว่าเปลือกและเนื้อไม้ในลำต้น ใบ เดี่ยว เรียงตรงข้าม แผ่นใบรูปรีแกมรูปไข่ ยาว 7 – 20 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนสอบ ก้านใบเรียวเล็ก ยาวประมาณ 2.5 – 3.5 เซนติเมตร [ads]

     ดอก สีขาว เหลืองอ่อน ออกเป็นช่อประจุกตามปลายกิ่ง ผลมีขนาดกลม เกลี้ยง เล็ก เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 8 มิลลิเมตร ผลอ่อนมีสีเขียว และจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงเข้มเมื่อแก่ ก้านผลส่วนบนพองออก ชั้นกลีบเลี้ยงคงอยู่ขนาด 0.4 เซนติเมตร รูปถ้วย ไม่มีซี่หยัก ก้านผลส่วนบนพองออก ระยะเวลาออกดอกเดือนสิงหาคม – กันยายน

ส่วนที่ใช้ประโยชน์ใบ เปลือก ต้น

สรรพคุณทางยาสมุนไพร [yengo]
     ใบ – มีรสเผ็ดร้อนกลิ่นหอม ใช้ปรุงเป็นยาหอมแก้ลม จุกเสียดแน่นเฟ้อ แก้อาการปวดท้อง ขับผายลมได้ดี ขับลมในลำไส้และกระเพาะอาหารให้เรอ เป็นยาบำรุงร่างกายอย่างดีเป็นยาบำรุงธาตุ ขับเสมหะ
     เปลือก – รสร้อน มีน้ำมันระเหย 1-25 % และแทนนิน เป็นยาบำรุงธาตุอย่างดี แก้ลมจุกเสียด แน่นเฟ้อ แก้ปวดท้อง ขับลมในลำไส้และกระเพาะอาหาร บำรุงธาตุ
     รากและเนื้อไม้ – แก้วิงเวียน เหน็บชา บำรุงเลือด โดยใช้รากและเนื้อไม้มากต้มน้ำกิน

     เนื้อไม้ – รสเผ็ดร้อนกลิ่นหอม แก้จุกเสียด ขับลมในลำไส้และกระเพาะอาหาร แก้ปวดท้องทำให้เรอ
     ยาง – รสร้อน ถ่ายพยาธิ ถ่ายน้ำเหลืองเสีย

ประโยชน์ของเทพทาโร
    – เนื้อไม้สีขาว มีกลิ่นหอมฉุนเหมือนกลิ่นการะบูน น้ำมันหอมระเหยที่กลั่นได้มีกลิ่นหอมฉุนหลายเท่ากว่ากลิ่นหอมที่ดมจากรากเทพทาโร ซึ่งถือว่าเป็นส่วนที่ให้กลิ่นหอมมากที่สุดในบรรดาเนื้อไม้ด้วยกัน ใช้ประโยชน์ทำน้ำหอม และแต่งกลิ่นสังเคราะห์ต่างๆ ได้
    – เนื้อไม้ที่ผ่านขบวนการสกัดผ่านขบวนการสกัดน้ำมันหอมระเหยแล้ว เนื้อไม้นั้นยังสามารถนำมาทำธูปหอมได้
    – เนื้อไม้นำมาทำงานแกะสลักได้และ
    – ใบมีกลิ่นหอมเป็นเครื่องเทศตามร้านขายยาสมุนไพรในประเทศไทย ใช้ใบนี้เป็นใบกระวานสำหรับใส่เครื่องแกงมัสหมั่น ทุกร้านถ้าเราไปขอซื้อใบกระวานจะได้ใบไม้นี้ ส่วนใบกระวานจริงๆ เราไม่ได้ใช้กัน (ใบกระวานจริงๆ ลักษณะเหมือนใบข่า)
    – ปัจจุบันเป็นที่รู้จักคุ้นเคยกันดีกันคือ งานแกะสลักสินค้า OTOP ประจำจังหวัดตรัง [ads]

     เป็นอย่างไรบ้างคะสำหรับสมุนไพรเทพทาโร ต้นไม้มงคลประจำจังหวัดพังงา ในด้านยาสมุนไพรนับว่ามีคุณค่ามากมายช่วยในการบำรุงธาตุขับลมแก้จุกเสียดท้อง ช่วยขับเสมหะ และน้ำมันหอมระเหยที่สกัดได้ยังสามารถต่อยอดเพื่อใช้งานประโยชน์ในด้านต่างๆ ได้อีกมากมาย ส่วนงานแกะสลักที่ทำจากเนื้อไม้เทพทาโรนั้นก็สามารถติดตามได้จากงานโอทอปของจังหวัดตรังได้ค่ะ

เรียบเรียงเนื้อหาโดย : kaijeaw.com